Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

Σύντομη Ιστορία του Γένους (μου) I.

Την 1η Ιανουαρίου του 1523 ένας στόλος από πενήντα σκάφη απέπλευσε από το λιμάνι της Ρόδου προς άγνωστη κατεύθυνση. Πάνω τους επέβαιναν οι εναπομείναντες από τους εφτά χιλιάδες άντρες  που με επικεφαλής τον μάγιστρο Φίλιππο Βιγιέρο αποτελούσαν το τάγμα των Ιπποτών της Ρόδου, καθώς και τέσσερις χιλιάδες Ρόδιοι οι οποίοι προτίμησαν να ακολουθήσουν τους ηττημένους ιππότες, φεύγοντας μακριά από το νησί που παραδόθηκε στα θηριώδη ένστικτα των νικηφόρων στρατευμάτων του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, που κατέφθασε με τετρακόσια πλοία και διακόσιους χιλιάδες άντρες και πολιόρκησε τους Ιωαννίτες για έξι ολόκληρους μήνες, πριν τους υποχρεώσει σε μια ταπεινωτική συνθηκολόγηση και φυγή.

Σε πολύ άσχημη κατάσταση, μετά από την εξάμηνη πολιορκία και τις κακουχίες του ταξιδιού, κατέπλευσαν τελικώς στην Μεσσήνη της Σικελίας. Εκεί, ενώ οι Ιππότες του Βιγιέρου σπαράσσονταν από ίντριγκες και διχόνοιες, καθώς εκείνη την περίοδο είχε ξεσπάσει ο πόλεμος μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας και τα μέλη του Τάγματος ήταν κυρίως Γάλλοι και Ισπανοί, οι περισσότεροι από τους Ροδίτες σκόρπισαν σε διάφορα τμήματα της Σικελίας. Καθώς οι πλείστοι αυτών μετέφεραν μαζί τους κάποια, όχι και τόσο ευκαταφρόνητη περιουσία, κατάφεραν να εγκατασταθούν εκεί και σιγά-σιγά απορροφήθηκαν οριστικά από το ντόπιο και τόσο συγγενικό προς αυτούς πληθυσμό. Με τα χρόνια, οι περισσότεροι ξέχασαν την καταγωγή τους και σήμερα οι απόγονοί τους ούτε καν θυμούνται πως κάποτε οι πρόγονοι τους κατέφθασαν κυνηγημένοι από τις ορδές του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς στο νησί τους, από την Ρόδο.

Σχεδόν τρεις αιώνες αργότερα, στις 21 Μαΐου του 1864, περίπου τρεις μήνες μετά την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της Αγγλίας, της Γαλλίας, της Ρωσίας και του Βασιλείου της Ελλάδος, ανάμεσα σε αυτούς που πανηγύριζαν την ένωση της Ζακύνθου (και όλων των Επτανήσων) με την Ελλάδα, δεν συμπεριλαμβάνονταν ο Ευάγγελος Λεβαντής, ο οποίος με πικρία είχε ήδη προβλέψει πως τα όνειρα και οι ελπίδες του ίδιου και των συντρόφων του Ριζοσπαστών, που είχαν αγωνιστεί για μια ανατρεπτική και επαναστατική Ένωση με μιαν ανεξάρτητη και δημοκρατική Eλλάδα, θα προδίδονταν - μια πρόβλεψη που επαληθεύτηκε στις 5 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, οπότε το ΙΓ‘ Iόνιο Kοινοβούλιο υλοποίησε το σκοπό της σύγκλησής του, αποφασίζοντας πανηγυρικά την Ένωση με την Eλλάδα σε μία και αδιαίρετη πολιτεία υπό το συνταγματικό σκήπτρο του Γεωργίου A'.

Ο ίδιος άνθρωπος, σχεδόν τριάντα χρόνια πριν, εμπνευσμένος από την ελληνική επανάσταση,  και ακολουθώντας τα ίχνη της οικογένειας του πατέρα του, σε μια στιγμιαία παρόρμηση, διάβηκε τον μακρύ δρόμο που τον οδηγούσαν τα πολυκαιρισμένα έγγραφα που έλιωναν σε σκοτεινούς διαδρόμους παλαιών κτιρίων και βρέθηκε έκπληκτος να ταξιδεύει μέσα στις σελίδες κιτρινισμένων κρατικών εγγράφων, εμπορικών συμβολαίων και συμφωνητικών, από την Βενετία στην Νάπολη, από κει στην Μεσσήνη της Σικελίας και μετά στην Ρόδο, όπου τέλειωνε το δέντρο της οικογένειάς του και χάνονταν οι ρίζες του γένους του. Από εκείνη τη στιγμή μια λάμψη φώλιασε στα καταγάλανα μάτια του. Η λάμψη μιας περηφάνιας και μιας απόφασης. Αφού δήλωσε σε γνωστούς και φίλους, αγνώστους κι εχθρούς πως ο Άντζελο Λεβάντε δεν ήταν άλλος από τον μακρινό απόγονο ενός ωραίου Έλληνα, που με το όνομα  Ευάγγελος Λεβαντής σαλπάρισε την 1η Ιανουαρίου του 1523 μαζί με άλλους 3999 Ρόδιους για να γλιτώσει την οικογένειά του από τη σκλαβιά, άφησε την καθόλου ευκαταφρόνητη περιουσία και την ακμάζουσα εμπορική επιχείρηση της οικογένειας στην Βενετία στα χέρια του δευτερότοκου γιου και αδελφού του Ντελφίνο Λεβάντε και μετά από ένα μακρύ και επικίνδυνο για την εποχή ταξίδι, βρέθηκε στην αγγλοκρατούμενη Ζάκυνθο, όπου και επιδόθηκε σε έναν μακρύ και επίμονο αγώνα που είχε ως μοναδικό στόχο την επαναστατική και ανατρεπτική ένωση του νησιού και ολόκληρης της Επτανήσου με μια ανεξάρτητη και δημοκρατική Ελλάδα, άξια του μακρινού παρελθόντος της.

Ο ωραίος Ενετός, με τα μπλε μάτια και την βελούδινη φωνή, που διαλαλούσε με θέρμη και περηφάνια την ελληνική του καταγωγή, που απήγγειλε από μνήμης στίχους του Πινδάρου και  του Λουκιανού, μαζί με ολόκληρα αποσπάσματα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη και μάγεψε με τα μάτια και το λαούτο του τις ωραίες Ζακυνθινές, έγινε μέγας καρδιοκατακτητής, εραστής κι επαναστάτης, ώσπου στα σαρανταπέντε του έχασε πλήρως τα λογικά του τη στιγμή που γνώρισε την δεκαπεντάχρονη Αικατερίνη Βάδεν, πανέμορφη κόρη του εμπόρου Εμμανουήλ Βάδεν που ποθούσαν όλοι οι άντρες του νησιού, μερικών γυναικών μη εξαιρουμένων, και αλυσοδέθηκε οικειοθελώς μαζί της με τα δεσμά του γάμου, από τον οποίο απέκτησε εφτά θυγατέρες και τρεις γιους. Οι ωραίοι, αλλά και σκληροί θεοί της Ελλάδας του χάρισαν χρόνια πολλά, ώστε κατά τη διάρκεια των εκατόν δύο χρόνων που έζησε σε αυτή τη γη να γευτεί πολλές χαρές, εξ ίσου πολλές πίκρες, αλλά και την ανάμικτη πόνου και μεγάλης περηφάνιας εμπειρία να θάψει τον αγαπημένο του γιο, ως ήρωα εθελοντή που ηγούνταν των ελληνικών ομάδων της Επτανήσου που συνέδραμαν τους εξεγερθέντες Έλληνες της Κρήτης, το 1896, ένα χρόνο πριν το “Μαύρο 97” και την ταπεινωτική ήττα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.     

Ο Ευάγγελος Λεβαντής, πρόγονος εκ μητρός του γράφοντος, έκλεισε τα μάτια του με ένα πλατύ ευχαριστημένο χαμόγελο, αφού πρόλαβε να λάβει τα νέα της νικηφόρας έκβασης του πολέμου και την επικύρωση του διπλασιασμού της Ελλάδας από τη Συνθήκη του Λονδίνου στις 17 Μαίου του 1913. Πέθανε στις 25 Μαίου του ίδιου έτους, αφήνοντας ένα σημείωμα στους γιους και τις θυγατέρες του, τα δεκατέσσερα εγγόνια του και τα οκτώ του δισέγγονα, όπου εξηγούσε πως το όνειρο που έζησε αυτά τα περιπετειώδη εκατόν δύο χρόνια, θα ολοκληρώνονταν όταν η αγαπημένη του πατρίδα που ανακάλυψε αρκετά μεγάλος για να την αγαπήσει “με πλήρην ωριμότηταν και με απόλυτον συνείδησην, αυτής της αγάπης”, θα γίνονταν πλέον ένα μεγάλο, ανεξάρτητο, δημοκρατικό κράτος, κατ’ εικόνα και ομοίωση του υπέροχου παρελθόντος της, ακολουθώντας τα βήματα “του συγχρόνου συνεχιστή εκείνης της λαμπράς περιόδου, τουτέστιν, της Γαλλικής Επαναστάσεως”.

Έξι χρόνια αργότερα, ο εγγονός του Παντελής Βύρωνος, γιος της θυγατρός του Ευριδίκης, στάθηκε  μπροστά στον τάφο του παππού Ευάγγελου πριν καλά-καλά χαράξει και του εκμυστηρεύτηκε πως ακολουθώντας τα βήματα του, ξεκινούσε κι εκείνος κρυφά το μεγάλο, ωραίο και επικίνδυνο ταξίδι του προς μια άλλη, καινούργια πατρίδα, που άνοιγε τις αγκάλες της στους απάτριδες όλου του κόσμου, στην καρδιά της ρωσικής στέπας.  Στις 21 Οκτωβρίου του 1919, ο εγγονός του ωραίου Ενετού, ακολουθώντας το περιπετειώδες και τυχοδιωκτικό ένστικτο του γένους του,  μπαρκάριζε κρυφά σε ένα σαπιοκάραβο που θα διέσχιζε τη Μαύρη Θάλασσα με προορισμό τη γη της δικής του Επαγγελίας, την Αγία Πετρούπολη και τη φωτιά μιας άλλης, εντελώς καινούργιας κι ελπιδοφόρας επανάστασης. Κανείς, ούτε ο ίδιος δεν μπορούσε εκείνη τη στιγμή να φανταστεί πως οι θεοί του παππού του θα τον εγκατέλειπαν στο τέλος της κρίσιμης πενταετίας μεταξύ 1936-1938 που έμελλε να μείνει στην ιστορία ως η εποχή της Μεγάλης Εκκαθάρισης και θα τέλειωνε άδοξα τη δική του εποποιία, δολοφονημένος από το χέρι των ίδιων των συντρόφων του, για να δικαιώσει άλλη μια φορά αυτό το περίεργο πεπρωμένο που θέλει κάθε μεγάλη επανάσταση να συντρίβεται κάτω από την αδυναμία των ίδιων ανθρώπων που επιτέλεσαν το μέγιστο, υπεράνθρωπο έργο της ίδιας της Επανάστασης, να την συντηρήσουν και να την οδηγήσουν στην ολοκλήρωσή της. Η επιμονή με την οποία υπερασπίστηκε τους Έλληνες Πόντιους και η λυσσώδης αντίθεσή του με τις εκκαθαρίσεις στις οποίες προχώρησε η επαναστατική κυβέρνηση, καθώς και η συμπόρευσή του με τους Κάμενεφ και Ζηνόβιεφ, του χάρισαν το στίγμα του εχθρού της επανάστασης και έναν ταπεινωτικό θάνατο. Άφησε την τελευταία του πνοή μακριά από την πατρίδα του, οικτρά απογοητευμένος από το ίδιο του το όνειρο.

3 σχόλια:

Λεμέσια είπε...

Δέμων, εννοείται, ότι περιμένουμε και τη συνέχεια...
Πολύ ενδιαφέρον και όμορφα γραμμένο.

Νάσια είπε...

Συμφωνώ απολύτως με την προλαλήσασα!

ΔemΩΝ είπε...

Λεμέσια και Νάσια χαίρομαι που η ιστορία σας τράβηξε το ενδιαφέρον.

Επειδή πάντως, όπως κάνω πάντα, ανεβάζω αυτά τα κείμενα χωρίς καμιά επεξεργασία, κατά τη στιγμή που γράφονται και ζεστά καθώς είναι από τον φούρνο, αυτή η ιστορία θα ανεβαίνει αμέσως μόλις γράφονται τα μέρη της (όπως το βλέπω θα εξελιχθεί σε τρία ή τέσσερα μέρη)... Φυσικά αυτό σημαίνει πως μπορεί να σημειωθούν και σειρά λαθών στις ημερομηνίες και τα ιστορικά γεγονότα (τα οποία μπορεί και καλό και μεγάλη βοήθεια θα ήταν να επισημαίνονται από τους σχολιαστές/αναγνώστες), αλλά εμάς εδώ, σε αυτή τη φάση, μας ενδιαφέρει περισσότερο το στόρυ, παρά η Ιστορία :)